Jamie XX đưa người nghe qua nhiều cung bậc cảm xúc, từ nỗi cô đơn nơi góc tối của câu lạc bộ đêm đến khung cảnh rực rỡ chốn thiên đường.
Đối tượng khán giả của In Colour sẽ có hai loại: hoặc biết đến Jamie XX như là một phần ba của The XX; hoặc tìm nghe vì những lời khen tặng mà giới phê bình dành cho nó.
Trong ba thành viên của The XX, Jamie XX – tên thật là Jamie Smith, sinh năm 1988 – là người có sự nghiệp solo tương đối ổn định.
Bên cạnh vai trò sản xuất cho nhóm nhạc của mình, Jamie từng phát hành một single cá nhân mang tên Far Nearer, thực hiện nhiều sản phẩm remix cho các ca khúc của Adele, Radiohead, Gil Scott-Heron, cũng như tham gia sản xuất nhạc cho Drake và Alicia Keys.
Album đầu tay của Jamie XX
Nếu phong cách của The XX được xác định là “minimalism” (tối giản), thì Jamie XX lại muốn âm nhạc của mình trở nên đa dạng và nhiều màu sắc – như tên gọi In Colour.
Anh mất 5 năm để chuẩn bị cho album đầu tay, trong khi vẫn luôn đồng hành cùng The XX như một thành viên không thể thiếu. Kết quả, In Colour không chỉ chứng tỏ rằng Jamie hoàn toàn có thể để đứng độc lập với nhóm nhạc, mà còn khẳng định vị thế của anh như là một gương mặt tiêu biểu cho dòng nhạc điện tử đương đại.
Mười một ca khúc trong album được lấy cảm hứng từ dòng nhạc rave của London thập niên 90 – pha trộn House/Electronic/Dance và nhiều thể loại khác – nhưng không phải thứ âm nhạc quá ồn ào mà hướng nhiều đến cảm xúc, tâm trạng của người nghe.
Album bắt đầu bằng hai ca khúc với hai sắc thái hoàn toàn khác nhau. Gosh – ca khúc đầu tiên – mang nhịp điệu hối hả và thiên về bass, trong khi Sleep Sound – ca khúc thứ hai – lại nhẹ nhàng đậm chất chill-out. Một bên dùng vocal nam đùa giỡn (“oh my gosh”, “easy”), bên kia chọn vocal nữ khiêu khích (“yeah”, “common”). Khi Gosh qua được nửa chặng đường, một tiếng synth cất lên khiến người nghe không thể nào dứt khỏi bài hát. “Lẽ ra nó phải là track cuối cùng trong đĩa nhạc” – Jamie khẳng định (The National). Đây là ca khúc anh hoàn thành trễ nhất của album. Bản thu âm gốc nhanh hơn rất nhiều, sau đó Jamie giảm xuống khoảng 20 đến 30 phần trăm và tăng độ nặng của beat lên. Sleep Sound cũng có thay đổi so với bản single được tung ra trước đó: ngắn hơn hai phút rưỡi và mọi thứ có vẻ gọn gàng, chặt chẽ hơn. Cả hai ca khúc đều giữ đúng tinh thần tối giản, nhưng thay vì mang âm hưởng màn đêm như The XX, lại tạo cho người nghe một cảm giác tươi tắn, hướng về ánh sáng.
Sự góp mặt của Romy
Phải đến lúc Romy – một giọng nữ của The XX – xuất hiện trong SeeSaw, thì âm nhạc của In Colour bắt đầu dịch chuyển. Xử lý một chất giọng nhẹ nhàng và bay bổng như Romy, Jamie sử dụng breakbeat giữ nhịp, để cho phần vocal của cô cất lên trong vang vọng: “I saw my heart break in two, I saw her again with you.” Lời hát nói về một chuyện tình tay ba, nhưng không u buồn mà có chút giận giữ và bàng hoàng. Thành viên nam còn lại của The XX, Oliver Sim, tiếp tục góp giọng trong Stranger In A Room. Khác với Romy, lần này Jamie hầu như không sử dụng hiệu ứng gì với vocal của Oliver. Bài hát dài 3 phút nhưng kết thúc trong đột ngột, nghe như một đoản khúc được tách từ Coexist – album thứ hai của The XX. Đó là khi cả ba thành viên cùng hòa vào nhau trong một ca khúc: Jamie dùng drum steel, Oliver hát và Romy chơi guitar.
Phần còn lại của In Colour có một bài hát mang tên The Rest Is Noise, nhưng thứ “noise” mà Jamie tạo ra lại hết sức đẹp đẽ và phong phú. Obvs thay đổi cấu trúc đến ba lần: steel drum mở màn, guitar riff ở giữa và cả hai cùng tăng nhịp khi kết thúc. Just Saying ngắn nhất (một phút rưỡi), có vai trò như một bản “interlude”. Hold Tight hơi ồn ã trong khi Girl hoàn toàn không thay đổi so với bản single. Tuy nhiên, đôi lúc Jamie không còn giữ được sự mượt mà khi chuyển đổi giữa các bài hát. Chẳng hạn như I Know There’s Gonna Be (Good Times) – một bản upbeat mang âm sắc mùa hè với sự góp giọng Rap/R&B của Young Thug & Popcaan – có vẻ lạc lõng so với các track khác trong album. Tuy nhiên, nó lại cho thấy nỗ lực của anh trong việc sáng tạo ra nhiều thể loại âm nhạc khác nhau.
Âm nhạc của nỗi cô đơn
Khoảnh khắc đẹp nhất của In Colour là khi Jamie đồng hành cùng Romy một lần nữa trong Loud Places. Bài hát bắt đầu bằng tiếng nói xôn xao của những người xa lạ trong một hộp đêm. Rồi Romy xuất hiện, tìm kiếm một ai để trò chuyện: “I go to loud places to search for someone, to be quiet with.”
Câu hát thể hiện toàn bộ cảm giác lạc lõng của cô gái, nhất là khi người yêu cô cũng đang ở một không gian tương tự, nhưng mục đích thì khác: “You go to loud places to find someone who will take you higher than I took you.” Nỗi buồn trải dài toàn bộ bài hát khi Romy lặng lẽ cất từng lời, giữa tiếng beat đập thình thịch như nhịp tim. Phần điệp khúc – vốn được lấy từ lời một bài hát của Idris Muhammad mang tên Could Heaven Ever Be Like This (1977) – đẩy cô ra xa. Không khí lúc này khác hẳn hoàn toàn: trống rộn rã, hợp ca tưng bừng, vỗ tay không ngớt, như thể chẳng hề quan tâm đến kẻ thất tình.
Cứ thế, Loud Places xoay chuyển giữa những khoảnh khắc vui và buồn, giữa ồn ào và lặng lẽ. Dàn hợp ca dừng lại, Romy sau đó trở về ở một “nơi chốn” khác, nhưng nỗi cô đơn vẫn cứ theo sát cô: “They seem so quiet now. I’m here all alone.” Nối giữa hai trạng thái đối nghịch ấy luôn là những tiếng chuông rất nhỏ. Cao trào được đặt ở cuối, khi Romy nhấn vào đoạn điệp khúc của riêng mình (“Didn’t I take you to higher place you can’t reach without me?”) rồi dừng hát để solo một đoạn guitar rất đẹp, thể hiện nỗi bất lực đến mức không nói nên lời. Sau tất cả, nữ ca sĩ khép lại bài hát bằng lời đáp cho chính câu hỏi của mình: “You’re in ecstasy without me. When you come down, I won’t be around.”
Có thể nói, In Colour là tên gọi không thể phù hợp hơn dành cho âm nhạc của Jamie XX. “Tôi sẽ không gọi nó là In Colour nếu đĩa nhạc nghe tăm tối. Điều đó rất có thể sẽ xảy ra”, anh tâm sự (The National). Bìa của In Colour có một hình chữ nhật màu trắng giữa các sắc màu, thể hiện cá tính không hòa lẫn của Jamie. Song, cách Jamie chọn bìa cho các sản phẩm âm nhạc của mình, cũng như việc mời Romi và Oliver vào góp giọng trong album, cho thấy The XX vẫn luôn là phần không thể tách biệt đối với anh. Rất có thể In Colour chỉ là bước đệm, gợi mở những hướng đi mới của nhóm nhạc này trong tương lai.
