‘So Sad So Sexy’ – Cú lội ngược về dòng chính của Lykke Li

‘So Sad So Sexy’ – Cú lội ngược về dòng chính của Lykke Li

I was only lyin’ when I looked in your eyes
I’m cryin’ diamonds like a river inside

Sử dụng những sự kiện từ cuộc sống làm chất liệu để sáng tác âm nhạc không phải là điều gì quá mới mẻ đối với các nghệ sĩ Tây phương. Như đã thành thông lệ, hàng năm lại có một vài album thất tình ra đời, một vài bài hát được viết để “gửi người yêu cũ”, “gửi anh và cô ấy” hay dùng đả kích những đối tượng thù hằn. Thậm chí trong mắt khán giả, cách thức sáng tạo này đã trở thành dấu ấn cá nhân của một số ca sĩ (chẳng hạn như Taylor Swift hay Eminem). Nếu xem đây là một trào lưu thì nữ ca sĩ người Thụy Điển Lykke Li thực sự là một kẻ ngoài cuộc đúng nghĩa. Nghe album mới nhất của cô, So sad so sexy, hẳn nhiều người sẽ nghĩ đây là một album thất tình – được nhào nặn từ sau một cuộc chia tay đầy buồn bã như lời gợi ý từ nhan đề. Nhưng không.

Một ngã rẽ đầy bước ngoặt về con đường âm nhạc

Kể từ I Never Learn (2014) – sản phẩm cuối cùng trong bộ ba album viết về hành trình tìm kiếm tình yêu của một người phụ nữ tuổi đôi mươi, Lykke Li mất 4 năm để chuẩn bị cho album mới. Trong suốt quãng thời gian đó, thật khó để hình dung nữ chủ nhân của bản hit I Follow Rivers đã phải trải qua những gì nếu không thử lục lọi một chút về đời tư của cô. Đầu năm 2015, Lykke Li đã phải hủy toàn bộ tour diễn của mình vì tình trạng sức khỏe kiệt quệ. Một năm sau, cô hạ sinh đứa con đầu lòng và chỉ một thời gian rất ngắn sau đó lại tiếp tục đối diện với nỗi đau mất mẹ. “Đó là cả một năm điên khùng. Bạn có em bé và bạn phát hiện ra mẹ mình thì lại sắp chết”, cô nói.

Dù là nỗi đau về thể xác hay tinh thần dường như cũng không thể đánh gục được tình yêu của Lykke Li với âm nhạc. Cuối năm 2016, Lykke Li trở lại như là một mảnh ghép trong nhóm nhạc mang tên Liv, bao gồm cả sự tham gia của chồng cô là Jeff Bhasker – nhà sản xuất kiêm sáng tác nhạc người Mỹ từng cộng tác với rất nhiều tên tuổi sừng sỏ trong nghề như Bruno Mars (24k Magic), Mark Ronson (Uptown Special), Katy Perry (Witness), Rihanna (Anti),… Đáng tiếc, LIV chỉ dừng lại như một cuộc dạo chơi với 4 đĩa đơn mà vẫn chưa ra mắt được một album phòng thu chính thức nào.

Lykke Li đã rũ bỏ hoàn toàn dòng nhạc dream pop mà cô từng khai phá rất thành công trong I Never Learn để bước sang một địa hạt khác dễ nghe và “thân thiện với đài” hơn.

Sự xuất hiện của Jeff Bhasker trong cuộc đời của Lykke Li có ảnh hưởng rất lớn đến âm nhạc của cô, đặc biệt là trong So Sad So Sexy. Từ một nữ ca sĩ thường được xem như là một trong những “cục cưng” của giới indie pop, Lykke Li đã rất nỗ lực để chuyển mình lội ngược về dòng chính (mainstream). Quả không ngoa khi tờ Consequence of Sound dùng từ “tự tái chế” (“Reinvents Herself”) để nhận xét về album mới của cô, còn cô thì tự nhận mình đã “tái sinh” (“reborn”) khi trả lời tạp chí NME. Album bao gồm mười sáng tác mới nhất được chế tác bởi một đội ngũ sản xuất đa dạng và “khủng” về số lượng (Skrillex, Rostam, T-Minus, DJ Dahi,…), nếu so với những album trước đó của Lykke Li chỉ từ hai đến ba người. Riêng Jeff Bhasker góp sức trong 4/10 ca khúc.

Những âm thanh thành thị mới mẻ, cấp tiến

Điều dễ nhận ra nhất là Lykke Li đã rũ bỏ hoàn toàn dòng nhạc dream pop mà cô từng khai phá rất thành công trong I Never Learn để bước sang một địa hạt khác dễ nghe và “thân thiện với đài” hơn. Ca khúc mở màn mang tên Hard Rain không khỏi gợi nhớ đến A Hard Rain’s A-Gonna Fall của Bob Dylan, bắt đầu bằng phần điệp khúc với tiết tấu chậm được hát trên nên nhạc điện tử như ong vò vẽ. Theo thời gian, từng lớp âm thanh mới được thêm vào: tiếng vỗ tay, giọng bè được bóp méo bởi auto-tune, tiếng bass chậm chạp như nhịp tim thình thịch, sau đó bộ gõ đột ngột xuất hiện đẩy người nghe về phần lời một (verse) với tiết tấu nhanh, mang âm hưởng nhạc R&B thập niên 90. Lời hát là tâm sự của một người bất lực trước những rạn vỡ trong tình yêu như thể đứng nhìn cơn bão lớn đang ập đến mà không có nơi trú ẩn (“And look at us now, us is holding us hostage”). Ở nửa sau bài hát vẫn không ngừng biến hóa, giọng bè nam nghe như rô bốt tự động lặp đi lặp lại những gì mà ca sĩ hát kết hợp cùng phần nhạc mẫu (sampler) như súng bắn liên thanh ở cuối bài, tạo cảm giác vị lai xen lẫn bồi hồi, tiếc nuối.

Các bài hát trong album đều đem lại cho người nghe cảm giác tân thời, cấp tiến.

Các bài hát trong album đều đem lại cho người nghe cảm giác tân thời, cấp tiến. Kinh nghiệm từ hơn một nửa thập kỷ sống ở Los Angeles đã phủ lên âm nhạc của Lykke Li những màu sắc “thành thị” rõ rệt. Trong Two Nights (sản xuất bởi Skrillex), cô kết hợp với ca sĩ nhạc rap Aminé để tạo nên một màn đối đáp giữa hai nhân tình, như hai góc nhìn hoàn toàn khác biệt về một câu chuyện, tương tự như Dido từng kết hợp với Kendrick Lamar trong Let Us Move On. Thể hiện rõ tinh thần của album nhất là hai ca khúc Jaguars in the air và Sex Money Feeling Die với tiết tấu nhanh, chú trọng điệp khúc (hook), sử dụng nền trap beat thời thượng, và giọng hát (vocal) được bóp méo tối đa bằng auto-tune.

Lykke Li cũng phải đánh đổi khá nhiều để mang lại sự bắt tai trong từng ca khúc.

So Sad So Sexy chưa phải là một cú lột xác quá ngoạn mục, một sự phản bội đối với những “khán giả chân chính” của Lykke Li từ trước đến nay. Giữa một album nhạc pop thiên nặng về phần sản xuất như thế này, người nghe vẫn thấy rõ dấu ấn âm nhạc không thể xóa bỏ của cô, đặc biệt trong phần sáng tác. Chẳng hạn như ca khúc chủ đề, So Sad So Sexy, được xây dựng theo cấu trúc bán ballad (semi-ballad) đến điệp khúc lại chuyển thành synth-pop – thứ âm nhạc buồn bã mà người nghe vẫn có thể nhún nhảy theo được. Thế nhưng, mong muốn dung hòa giữa những âm thanh mới và phong cách đã định hình nên tên tuổi của mình khiến đôi khi Lykke Li bị lặp lại chính mình. Last Piece, Better Alone hay Bad Woman không gì hơn là những bản pop buồn về sự đổ vỡ.

Lykke Li cũng phải đánh đổi khá nhiều để mang lại sự bắt tai trong từng ca khúc. Dù dễ nghe và dễ nhớ nhưng cả hai phần điệp khúc trong Jaguars in the air lẫn Sex Money Feeling Die đều không mang nhiều ý nghĩa, thậm chí là tối nghĩa như trường hợp của Hard Rain: “I have a seafull (?!?) I can give you an ocean”.

Một ca khúc có chiều sâu về nội dung vẫn sẽ đọng lại trong tâm trí khán giả lâu hơn là sự hào nhoáng ở phần sản xuất âm nhạc. Minh chứng thể hiện rõ ràng ở Utopia, một ca khúc khá giản dị về mặt âm nhạc (giữ nhịp bằng guitar điện tử) lẫn lời hát (điệp khúc cực kỳ ngắn gọn). Bài hát ghi lại những khoảnh khắc sung sướng khi được tận hưởng thiên chức làm mẹ của người phụ nữ, đồng thời khép lại toàn bộ album buồn bã u tối này bằng một tiếng nấc nghẹn ngào của niềm hạnh phúc.

Nhìn chung, có thể xem So sad so sexy là một cuộc thử nghiệm ở mức độ vừa phải, một sự thỏa hiệp chấp nhận được trong vùng an toàn. Điều đó đồng nghĩa với việc album không tạo nên được những ấn tượng đột phá như cái cách mà Lykke Li từng khai thác triệt để dream pop với I Never Learn.

Ca khúc đáng nghe: Hard Rain, Deep End, Utopia.
Đánh giá: *** (3/5)