’25’ của Adele được giới phê bình đánh giá là sản phẩm đột phá cho ngành công nghiệp âm nhạc năm nay với doanh thu đáng mơ ước.
Năm 2011, 21 ra đời, lập tức biến Adele trở thành “cơn sốt”. Album thu về hàng loạt giải thưởng danh giá, bao gồm tám tượng vàng Grammy, tẩu tán hơn hàng chục triệu bản toàn cầu, từ tốn vươn lên giành lấy ngôi vị “Album bán chạy nhất thế kỷ”.
Suốt một thời gian, Adele mang loạt ca khúc thất tình đi chinh phục các sân khấu lớn nhỏ. Phía dưới, khán giả ngân nga theo những gì cô hát như niềm động lực, lời ủi an dành cho những con tim tan vỡ.
Nữ ca sĩ cũng phá vỡ định kiến về ngôi sao ca nhạc khi ấy, rằng để nổi tiếng không cần có vòng eo “con kiến” mà trên hết vẫn là giọng hát truyền cảm, như biệt danh mọi người vẫn thường gọi cô đầy trìu mến: “họa mi Anh Quốc”.
Sau hơn bốn năm vắng bóng để sinh con và chăm lo gia đình, nữ hoàng của những bản tình ca tan vỡ trở lại làng nhạc với tâm thế hoàn toàn khác xưa.
“Tôi điên quá, tôi đang già đi và việc đó khiến tôi liều lĩnh hơn”, ngôi sao thú nhận trong 25 như thể con số bốn năm được nhân lên gấp mười lần.
Xin chào con tim tan vỡ
Khi 21 kết thúc với Someone like you, Adele bước ra khỏi cuộc tình buồn để rồi tuyên bố dứt áo ra đi không một lời oán trách. Dẫu ôm trong lòng một con tim rạn nứt, cô vẫn thầm chúc phúc cho người tình, hy vọng mình tìm được người giống anh trong tương lai.
Đến khi 25 bắt đầu, Adele làm điều ngược lại.
Trong bài mở màn, Hello, nữ ca sĩ với lấy điện thoại gọi cho tình cũ như một thói quen. Bất chấp không gian lẫn thời gian, cô tự hỏi người ấy có muốn nối lại liên lạc hay chăng?
Ca khúc chứa đựng tất cả những gì khán giả có thể chờ đợi ở Adele. Giữa tiếng piano trầm buồn là giọng ca mạnh mẽ đầy nội lực. Người hát thủ thỉ ở đoạn đầu như đang kể chuyện rồi đẩy lên nốt cao nhất ở phần điệp khúc. Suốt thời lượng năm phút, ta như nghe được tiếng trái tim đang khóc.
Từ giai điệu đến ca từ, Hello không gì hơn ngoài một ca khúc thất tình, một bản power ballad mà Celine Dion quyết tâm giành giật. Song, những bài thất tình thường bắt đầu bằng sự chia ly thì Adele lại dùng lời chào để dẫn chuyện.
Qua điện thoại, người hát hét lên rằng cô gọi chỉ vì muốn gặp anh một lần nữa, để nói rằng vẫn còn yêu anh rất nhiều, rằng cô hối hận về những gì đã qua, rằng cô đang cô đơn và đau khổ hơn bao giờ hết.
Cùng bắt đầu bằng tiếng vỡ con tim, nhưng 21 và 25 có sắc thái hoàn toàn khác. Trong Rolling In The Deep, Adele đau đớn dồn tất cả sự giận dữ vào bài để rồi “biến nỗi muộn phiền thành một kho báu”. Đến Hello, người hát thực sự kiệt sức, bất lực như đang đứng trước mép vực thẳm, gào thét một mình mà chẳng nhận được hồi âm.
Với 25, Adele chứng tỏ rằng thời gian không thực sự chữa lành vết thương như lời mọi người thường nói. Những bài đau đớn nhất album vẫn quanh quẩn ở chuyện tình yêu, mà là tình yêu tan vỡ.
“Em muốn có từng mảnh của anh”, cô hát trong I miss you rồi kéo dài bài hát bằng nỗi nhớ. Trong vô vàn mảnh ghép ký ức, thứ cô nhớ nhất là cơ thể người tình, cái cách anh di chuyển đến từng cử chỉ vỗ về mang cho cô ánh sáng khi màn đêm kéo đến.
Trong Love in the dark, cô hồi tưởng về chuyện tình đã qua rồi chấp nhận chia tay là giải pháp tốt nhất. “Đó là lý do em không thể yêu anh trong mù quáng, ta cách biệt đến hàng đại dương”, người hát giải thích.
Đến All Ask, Adele mới thực sự lột trần nỗi đau giấu kín trong lòng. Nữ ca sĩ tự hỏi: nếu chỉ còn được ở bên người tình lần cuối trong đời, ta nên làm gì để không lãng phí phút giây ấy? Sau khi mường tượng về khoảnh khắc, cô thành khẩn kêu gọi: “Hãy ôm em… nắm lấy tay em khi chúng ta vẫn còn là người tình”.
Định nghĩa album hàn gắn của Adele
Thành công của 21 cùng việc Adele vắng bóng làng nhạc quá lâu trở thành sức ép lớn trong suốt quá trình sáng tác và thu âm 25. Dẫu vậy, bản thân ngôi sao không muốn album trở thành phiên bản khác của “người tiền nhiệm”. Cô gọi 21 là album thất tình (break-up album), còn 25 là album hàn gắn (make-up album).
11 ca khúc đánh dấu sự trưởng thành trong thế giới quan của Adele khi cô nhìn mọi thứ khác đi, bắt đầu trân trọng và nâng niu quá khứ cũng như hiện tại.
Nỗi đau nếu có, cũng chỉ là một cách để người hát nhìn lại và dũng cảm vượt qua. Vẫn hiển hiện những khoảnh khắc trong album Adele sẵn sàng rũ bỏ thế giới u sầu để thử một lần vui vẻ, hạnh phúc.
Send My Love (To Your New Lover) là minh chứng rõ ràng. Ca từ không còn ủ rũ mà đầy tự tin, thậm chí có phần kiêu ngạo. Nữ ca sĩ mượn lời chúc phúc tình cũ nhưng thực ra đang mỉa mai, châm biếm. “Ta biết rõ mình đâu còn trẻ con nữa”, cô nhấn mạnh và mong anh trưởng thành, đối xử tốt hơn với tình mới.
25 cũng chứa đựng những tâm sự Adele dành cho người thân, đặc biệt là ở lần đầu làm mẹ. Trong Remedy, cô hát tặng cậu con trai Angelo vừa mới lên hai như hát cho người yêu. Bằng ca từ ngập tràn năng lượng tích cực, cô biến bài hát thành phiên bản khác của You raise me up nhưng đổi ngôi theo kiểu Adele: “Khi nỗi đau cứa sâu vào lòng con, khi màn đêm ngăn không cho con ngủ… mẹ sẽ là liều thuốc chữa lành cho con”.
Water Under The Bridge lại là lá thư tình dành cho Simon Konecki – cha Angelo, người Adele hẹn hò từ năm 2011. Cô dùng hình ảnh “nước chân cầu” để khẳng định mối quan hệ, dùng lời hát thay cho lời hứa mãi chung thủy với tình yêu.
Đội ngũ sản xuất đóng vai trò không nhỏ trong việc thổi làn gió mới vào nhạc Adele. Bên cạnh hai cái tên lão làng Paul Epworth và Ryan Tedder – bộ đôi từng làm 21 – trong danh sách còn có hàng loạt nhà tạo hit nổi tiếng như Greg Kurstin, Max Martin, Shellback và Tobias Jesso Jr. Ngoài ra, Danger Mouse – nhà sản xuất từng thắng nhiều giải Grammy – cũng góp mặt trong một ca khúc (River Lea).
Thay vì chìm trong piano, thế giới âm nhạc của Adele bắt đầu đổi khác. Nữ ca sĩ mạnh dạn bước ra khỏi vùng an toàn để thử nghiệm nhiều nhạc cụ hơn. Tiếng guitar nảy tanh tách trong Send my love (to your new lover) hay tiếng organ trong River Lea là những điểm nhấn thú vị. Trong I miss you, tiếng trống dồn dập và giọng bè tái tạo không khí nhạc phúc âm (gospel) gợi nhớ One And Only của 21. Đặc biệt, Water Under The Bridge được phối theo phong cách chill pop chưa từng xuất hiện trong bất kỳ ca khúc nào của Adele.
Lời hát chất chứa hoài niệm
Dù vui hay buồn, lời hát trong 25 vẫn luôn phảng phất màu hoài niệm. Từng ca khúc như được Adele viết qua lăng kính của một người tha hương, trở về quê cũ sau nhiều năm xa cách và nhìn thấy mọi vật đều đổi khác.
Trong When We Were Young, cô gặp lại bạn bè xưa để rồi giật mình phát hiện thời gian trôi qua thật nhanh. Bằng một bản phối dùng piano theo đúng phong cách Elton John, Adele cuốn người nghe vào chuỗi cảm xúc ngổn ngang, có bối rối, ngượng ngùng xen lẫn sợ hãi khi nghĩ về sự khốc liệt của thời gian.
“Nó như một cuốn phim… như một bài hát”, cô thốt lên.
Phần còn lại trong album, Adele tiếp tục kéo dài dòng cảm xúc tuổi 25 bằng nỗi nhớ. Có điều, nữ ca sĩ đưa người nghe đi xa hơn, trở về thời thơ ấu nay đã thành dĩ vãng. Trong River Lea, cô lấy con sông quê gắn liền với những năm tháng lớn lên ở Tottenham – vùng ngoại ô phía bắc Luân Đôn – làm nguồn cảm hứng sáng tác. Từng dòng chảy tuôn dài thành vệt ký ức một đi không trở lại. “Tôi chẳng thể về lại con sông ấy”, cô nghẹn ngào.
Trong một khoảnh khắc xúc động của Million Years Ago, người hát nhớ về thời trẻ, nhớ mẹ, nhìn thời gian trôi qua mà bất lực vì chẳng thể làm gì để thay đổi.
Đó là khi Adele không cần đến nhà sản xuất lỗi lạc nào, chỉ cần đứng yên một chỗ hát với guitar cũng đủ khả năng lay động lòng người. Cô dìm không gian lắng xuống bằng sự luyến tiếc, đưa người nghe qua mọi ngõ ngách trong tâm trí để thấy rằng 25 năm cuộc đời lướt qua như cái chớp mắt.
“Đời là một bàn tiệc dọn sẵn, nhưng đó là cả triệu năm trước rồi”, Adele kết thúc bài trong tiếng nấc nghẹn ngào.
Một câu hỏi mà hẳn bất cứ ai cũng sẽ đặt ra khi nghe 25, là liệu album có vượt qua các album trước của Adele không?
Để so sánh, 19 ghi lại những rung động đầu đời, 21 gom nhặt nỗi đau khi kết thúc tình đầu, thì 25 là cảm giác của người phụ nữ lần đầu làm mẹ. Sẽ khập khiễng nếu đặt ba album lên bàn cân, nhất là khi chúng được thực hiện ở những thời điểm hoàn toàn khác biệt.
Duy chỉ một điều chắc chắn, đó là góc nhìn của Adele về cuộc đời đã đổi khác. Cô dành nhiều góc nhỏ trong tim cho những người thân thương trong đời, thay vì chỉ thổn thức vì tình yêu đôi lứa.
Adele khép lại 25 bằng Sweet Devotion, một bài khác dành cho con trai Angelo. Ca khúc xua tan màn đêm u ám để hướng đến khoảng trời hạnh phúc. “Giờ mẹ sẵn sàng rồi”, Adele nói với con trong tâm thế chủ động để tiếp tục dấn thân trong giai đoạn mới của hành trình sống.
*Đọc thêm bài viết về Adele ở đây.
**Bài viết cập nhật ngày 12/8/2021, nhân dịp Adele phát hành album 30.
