“Nobody’s Daughter Haewon” của Hong Sang Soo tiếp tục khai thác nỗi cô đơn thông qua mối tình vụng trộm của một cô gái và thầy giáo.
Một người mẹ sắp sửa bay sang Canada sinh sống, một giáo viên đại học trót đem lòng yêu học sinh của mình, và một cô gái luôn tỏ ra mạnh mẽ, nhưng thực chất tâm hồn bên trong lại đang vụn vỡ từng ngày. Tất cả được Hong Sang-soo gói ghém vào 90 phút phim đầy ý nhị của Nobody’s Daughter Haewon – bộ phim thứ mười bốn của nam đạo diễn, đã được công chiếu và tham gia tranh giải tại liên hoan phim Berlin lần thứ 63 tổ chức năm 2013.
Bên cạnh Kim Ki-Duk, Hong Sang-soo là một trong những nhà làm phim giàu năng lượng nhất xứ sở kim chi. Trong vòng một thập kỷ trở lại đây, trung bình mỗi năm anh làm đều đặn một bộ phim, thậm chí có năm hai phim, chẳng hạn như Our Sunhi và Nobody’s Daughter Haewon trong năm 2013. Điều đáng chú ý là cả hai bộ phim này đều lấy nhân vật nữ làm trung tâm, hai cô gái trong phim đều là sinh viên ngành điện ảnh, cùng gặp rắc rối trong tình yêu với thầy giáo của mình. Nếu đã từng xem Oki’s Movie (2010) thì có thể thấy rằng cả Sunhi lẫn Haewon cùng được phát triển dựa trên những ý tưởng, yếu tố có sẵn của bộ phim này (nữ sinh viên trường điện ảnh yêu giáo viên của mình), nhưng lại đi theo hai hướng hoàn toàn khác biệt. Trong khi Sunhi lấy ba nhân vật nam để khắc họa nhân vật nữ thì câu chuyện trong Haewon được kể lại trực tiếp qua lời của nhân vật chính.
Về cơ bản, Nobody’s Daughter Haewon có nhiều điểm tương đồng với những tác phẩm trước của Hong Sang-soo: ít nhân vật, nhiều lời thoại, bối cảnh phim lặp đi lặp lại. Cách mở đầu của phim khá giống với In Another Country (2012) khi đều có cảnh một cô gái ngồi viết trên bàn làm việc, một bên viết kịch bản phim còn một bên viết nhật ký. Những bộ phim trước đó của Hong có cấu trúc rõ ràng (Oki’s Movie được chia thành bốn phần, In Another Country ghép nối ba câu chuyện), riêng Nobody’s Daughter Haewon nếu để ý thì cũng có thể được chia thành ba phần, dựa trên những trang nhật ký của nhân vật chính, tương ứng với ba ngày đặc biệt trong cuộc đời của cô. Ngày đầu tiên, Heawon chia tay mẹ và gặp lại Seongjun, bạn trai cũ và cũng là thầy giáo của mình. Hai ngày sau đó, họ tiếp tục gặp nhau để tìm cách giải quyết thích hợp cho mối quan hệ vụng trộm của mình, nhưng việc đưa ra bất kỳ quyết định nào cũng thật khó khăn.
Sự tương đồng giữa Nobody’s Daughter Haewon và In Another Country còn được thể hiện trong việc lồng ghép những tình tiết “thực” và “ảo” vào mạch phim. Ba câu chuyện cùng nhân vật, cùng bối cảnh, cùng tình huống khiến In Another Country giống như một giấc mơ diễn ra giữa ban ngày. Trong khi đó, Hong Sang-soo lại trực tiếp đan cài “giấc mơ” vào giữa những trang nhật ký của Haewon. Trong giấc mơ đầu tiên ở đầu phim, Haewon thấy mình tình cờ gặp được nữ diễn viên kiêm ca sĩ Jane Birkin đang sống tại Pháp (nhân vật chính trong In Another Country cũng là một phụ nữ người Pháp). Đến giấc mơ thứ hai bắt đầu ở giữa phim thì ranh giới giữa “thực” và “ảo” đã bị xóa nhòa, khiến cho những tình tiết trở nên khó nắm bắt.
Nếu như đảm nhận vai chính trong In Another Country là nữ diễn viên kỳ cựu Isabelle Huppert, thì lần này Hong Sang-soo lại quyết định lựa chọn một gương mặt mới toanh cho vai diễn Haewon. Bắt đầu sự nghiệp với nghề người mẫu, sau đó góp mặt trong một vài bộ phim truyền hình lẫn điện ảnh, nhưng dường như tên tuổi của Jung Eun-chae hoàn toàn mờ nhạt cho đến khi được đạo diễn Hong chú ý. Với gương mặt trong sáng, thánh thiện cùng lối diễn xuất tự nhiên, cô đã chứng tỏ rằng mình hoàn toàn xứng đáng với vai diễn này. Eun-chae hóa thân ngọt ngào một Haewon mạnh mẽ bên ngoài, nhưng đời sống nội tâm phức tạp. Cô thẳng thắn xin lỗi vì đã nói dối trước mặt tất cả mọi người, rồi lại bật khóc vì không kìm nổi nước mắt trước mặt mẹ ruột. Ẩn sau nụ cười của cô gái trẻ luôn luôn chất chứa một nỗi buồn không thể chia sẻ cùng ai, ngay cả những người cô thương yêu nhất.
Cảnh quay cuối cùng của bộ phim mới thực sự khiến người xem hoang mang, khi Hong Sang-soo đưa ta trở về vạch xuất phát ban đầu của giấc mơ thứ hai. Haewon ngủ gật trên bàn làm việc, bên cạnh là cuốn The Loneliness of the Dying của Norbert Elias. Cô đơn, cũng chính là chủ đề mà Hong Sang-soo muốn khai thác với Nobody’s Daughter Haewon lần này. Trong phim, chỉ có vài cảnh Haewon thực sự cảm thấy hạnh phúc. Đó là khi cô được nữ diễn viên nổi tiếng khen ngợi, khi cô tưởng tượng mình đang thi hoa hậu, và cuối cùng là khi ngồi cạnh Seongjun, cùng lắng nghe bài hát ưa thích của bạn trai. Nhưng tất cả những niềm hạnh phúc đó, liệu có kéo dài được mãi mãi?
* Đọc thêm các bài viết về Hong Sang-soo ở đây.
Thông tin bên lề:
– “Haewon” trong tiếng Hàn Quốc có nghĩa là “graceful garden”.
– Jane Birkin là mẹ ruột của nữ diễn viên Charlotte Gainsbourg (Antichrist, Melancholia, Nymphomaniac)
