Bài review phim Eternal sunshine of spotless mind.
/

‘Eternal Sunshine of the Spotless Mind’ – Mê cung ký ức tình yêu

Bắt đầu
8 phút đọc

“Eternal Sunshine of the Spotless Mind” là câu chuyện của hai con người tìm cách lãng quên nhau sau khi chia tay, nhưng bộ não đôi lúc không thể tuân theo lời trái tim.


Quá đau khổ sau khi chia tay người yêu, Clementine quyết định xoá hết mọi ký ức về chàng. Biết được sự thật, Joel cũng tiến hành công việc tương tự. Giống như nam ca sĩ Stevie Wonder từng hát: “Trong tình yêu, tất cả đều phải công bằng…”

Sản phẩm của đạo diễn Being John Malkovich

Đúng mười năm trước, cặp đôi đạo diễn người Pháp Michel Gondry và biên kịch người Mỹ Charlie Kaufman đã cùng nhau nhào nặn nên Eternal Sunshine of the Spotless Mind – bộ phim về Joel và Clem, hai con tim tan vỡ đang tìm cách lãng quên nhau trên đường đời. Nói đây là một chuyện tình thì hẳn không sai. Chính xác hơn, kịch bản do Kaufman chấp bút đưa người xem bước vào một cuộc hành trình thú vị: hành trình tiến sâu vào bên trong trí óc một con người – điều mà anh từng làm trước đó với Being John Malkovich và phát triển sau này với Eternal Sunshine.

Không chỉ lạ lùng về mặt ý tưởng, bộ phim còn có kết cấu và phong cách đạo diễn hết sức độc đáo. Gondry và Kaufman né tránh mọi lối mòn, liên tục bày ra những mặt đối lập, tạo thành một mê cung rối rắm, không phân biệt ranh giới giữa thực và ảo, quá khứ và hiện tại, không gian và thời gian. Chuyện phim bắt đầu bằng một kết thúc, đến khi kết thúc lại quay về vạch xuất phát ban đầu. Phân nửa thời lượng diễn ra trong vòng một đêm tối, khi Joel nằm trên giường để các bác sĩ xoá bỏ trí nhớ của mình. Thân thể anh bất động, nhưng tâm trí thì hỗn loạn. Càng nhớ về Clem, anh càng nhận ra mình chẳng thể quên được nàng. Hành trình lần về ký ức của Joel cũng đi ngược tuyến tính thời gian, xuất phát từ những trận cãi vã cuối cùng và dừng lại khi hai người gặp gỡ lần đầu tiên.

Tạo ra một mê cung, nhưng Gondry và Kaufman cũng cẩn thận để lại một vài chỉ dẫn nho nhỏ giúp người xem không bị lạc đường. Hãy chú ý mái tóc của Clem, đến màu tóc của nàng. Khi gặp Joel lần đầu trên bãi biển Montauk, nàng nhuộm tóc xanh lá cây – có chút gì đó lạ lẫm và vô tư. Khi hai người nằm giữa tuyết lạnh ngắm sao trời, tóc nàng bỗng đỏ rực – bắt đầu chớm nở một tình yêu. Thời gian trôi đi, sắc đỏ ấy ngả sang màu cam nhạt – ngọn lửa tình chắc hẳn đã tàn phai. Ở đầu và cuối phim, khi mọi ký ức về Joel đã bị xoá sạch, Clem chỉ còn mái đầu xanh nước biển – màu của nỗi buồn và sự trống trải đến cô quạnh.

Nếu như tâm trạng của Clem được thể hiện ở bên ngoài, bằng mái tóc, thì cảm xúc của Joel lại được lột tả từ bên trong, qua ký ức. Không khó hiểu vì sao nàng lại chủ động quên chàng trước tiên. Theo lời kể của Kaufman, Clem là một cô gái mạnh mẽ, đầy cá tính, trong khi Joel lại mang tâm hồn vụn vỡ, chất chứa nhiều nỗi lòng. Để ngăn không cho Clem bị xoá đi, chàng tìm cách “giấu” nàng vào vùng ký ức riêng tư nhất. Từ khoảnh khắc vui sướng mỗi khi được ngắm nhìn mưa rơi, nỗi hổ thẹn vì bị mẹ bắt gặp trong lúc thủ dâm, đến cảm giác tội lỗi vì đã trót tay sát hại chú chim vô tội trước sự doạ nạt của bạn bè – những kỷ niệm gắn liền với tuổi thơ mà Clem bỗng xuất hiện kịp thời như đôi bàn tay kéo chàng ra khỏi vực sâu. Bởi lẽ, nàng chính là “ánh dương vĩnh cửu” trong “tâm hồn vô nhiễm” của chàng. Mặt trời thì luôn toả sáng dù ta nhìn thấy hay không. Cũng như tuổi thơ, nàng là phần ký ức vẫn cứ tồn tại dù chàng cố gắng quên đi.

Mang chút hơi hướm viễn tưởng, song cảm giác mà Eternal Sunshine of the Spotless Mind đem đến cho khán giả lại gần gũi và chân thật. Đạo diễn Gondry sử dụng rất nhiều hiệu ứng kỹ sảo đơn giản mà hiệu quả, mô tả chính xác cách thức ký ức vụt mất khỏi trí nhớ của mỗi chúng ta: từng cuốn sách trắng xoá, những con người vô diện, ngôi nhà sụp đổ từng mảng từng mảng, âm thanh méo mó vô định, giọng nói đứt quãng không thành lời… Trong một cảnh khi Joey cố gắng níu giữ những kỷ niệm về Clementine, hai người đang xem phim trong ô tô thì bỗng nhiên cả nàng lẫn màn hình đột ngột biến mất. Chàng ôm chặt lấy nàng, sau đó kéo nàng ra khỏi xe trước lúc nó cũng vừa kịp biến mất. Rồi khi họ nắm tay nhau chạy dọc theo con đường, dãy hàng rào bên cạnh cũng lần lượt lặn đi từng cái từng cái một, như thể có bóng ma đang truy đuổi hai con người tuyệt vọng giữa đêm tối.

Cả bộ phim nói đến sự quên lãng nhưng chẳng hề có cảnh nào đáng quên. Thành công của Eternal Sunshine of the Spotless Mind có được nhờ vào sự kết hợp hoàn hảo giữa nhiều yếu tố: kịch bản thông minh của Kaufman, lối kể chuyện đầy sáng tạo của Gondry, và cả âm nhạc mang đậm nỗi buồn hồi ức của Jon Brion. Tất nhiên, không thể không nhắc đến sự nhập vai tuyệt vời của bộ đôi diễn viên chính: Kate Winslet quyến rũ bởi lối diễn xuất đa dạng, lúc thì ngọt ngào nữ tính, khi lại điên dại bất cần, thay đổi liên tục như màu tóc của nàng Clementine; còn Jim Carrey đã hoàn toàn gạt bỏ được các vai hài “đóng đinh” với tên tuổi anh trước đó để thủ vai anh chàng Joel mong manh.

Triết lý mà Kaufman muốn nói thì nhiều, nhưng tựu trung lại vẫn là chuyện tình yêu. Anh cho rằng ký ức giống như một tảng băng được bồi đắp theo năm tháng. Với Joel, Clementine chính là vết nứt trên tảng băng ký ức của chàng. Để quên nàng, anh khiến chính bản thân bị tổn thương. Vết nứt càng lớn, băng càng dễ vỡ.

Đến cuối cùng, Eternal Sunshine of the Spoless Mind chứng tỏ một điều: tâm trí ta quyết định tất cả, nhưng chỉ có con tim là níu giữ được tình yêu.


Đánh giá: **** (4/5)

Sơn Phước

Người viết tự do, chuyên viết về điện ảnh và âm nhạc.

Theo dõi Facebook page để cập nhật thêm thông tin bài.

2 Comments

  1. đây là phim mình yêu thích nhất, nhưng có cảm giác là bạn đang diễn đạt theo diễn tiến của phim thôi chứ chưa thực sự xoáy sâu, anyway, một bài viết hay, cảm ơn vì được đọc.

Trả lời

Your email address will not be published.

Trước đó

12 Years A Slave (2013)

Tiếp theo

‘Ilo Ilo’ – Tiếng gọi của yêu thương

Latest from Điện ảnh